Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT), bireylerin düşünce süreçlerini ve bu düşüncelerin davranışlarına etkilerini anlamaya odaklanan, kısa süreli ve çözüm odaklı bir terapi yöntemidir. BDT, duygusal zorluklar, stres, anksiyete, depresyon ve çeşitli psikolojik sorunlarla başa çıkmak amacıyla bireylere etkili bir çerçeve sunar. İşte Bilişsel Davranışçı Terapi‘nin genel bir bakışı:
Bilişsel Davranışçı Terapi’nin Temel İlkeleri:
1. Düşünce ve Davranış Bağlantısı:
Bilişsel Davranışçı Terapi, bireylerin düşünce, duygu ve davranışlarının birbirleriyle bağlantılı olduğunu vurgular. Terapist, bireyin düşünce kalıplarını anlamaya çalışarak olumsuz davranışları değiştirmeyi hedefler.
2. Bilişsel Çarpıtmaların Farkındalığı:
Terapi sürecinde, bireyin düşüncelerindeki bilişsel çarpıtmaların farkına varılması önemlidir. Bu çarpıtmalar, gerçeği yanlış bir şekilde değerlendirme eğilimindedir ve bu terapi ile düzeltilmeye çalışılır.
3. Hedef Odaklı ve Çözüm Odaklı:
BDT, belirli hedeflere ulaşmayı ve mevcut sorunları çözmeyi amaçlar. Terapist ve birey, belirli hedeflere odaklanarak terapi sürecini şekillendirirler.
4. Davranış Değişikliği:
BDT, olumsuz düşünce kalıplarını değiştirmenin yanı sıra olumlu davranış değişiklikleri üzerinde de durur. Terapist, bireyin sorunlarına yönelik sağlıklı ve etkili davranışları teşvik eder.
5. Öğrenme ve Pratik:
Bilişsel Davranışçı Terapi, bireyin yeni düşünce ve davranışlarını öğrenmesi ve bunları günlük yaşamına entegre etmesi üzerinde odaklanır. Pratik, bireyin terapi oturumları arasında öğrendiklerini uygulama fırsatı sağlar.
Bilişsel Davranışçı Terapi Süreci:
- Başlangıç Değerlendirmesi: BDT süreci, bir başlangıç değerlendirmesi ile başlar. Terapist, bireyin yaşam geçmişi, duygusal durumu ve terapiye başvurma nedenleri hakkında bilgi toplar.
- Hedef Belirleme: Terapist ve birey birlikte belirli hedefleri tanımlarlar. Bu hedefler, terapinin odaklanacağı alanları ve bireyin ulaşmak istediği değişiklikleri içerir.
- Düşünce Analizi: Bireyin düşünce kalıpları, terapist tarafından analiz edilir. Bilişsel çarpıtmalar ve olumsuz düşünceler belirlenir ve bireyin bu düşünceleri değiştirmesi için çalışılır.
- Davranışsal Değişiklik: Terapist, bireyin olumsuz davranışlarını ve alışkanlıklarını anlamaya çalışır. Sağlıklı davranışlar ve alternatif çözümler önerilir.
- Öğrenme ve Pratik: BDT sürecinde, birey yeni düşünce ve davranışlarını öğrenir ve terapistin rehberliğinde bunları günlük yaşamına entegre etmeye başlar. Bu süreç, bireyin terapiden elde ettiği becerilerin kalıcı hale gelmesini sağlar.
- İlerleme Değerlendirmesi: Terapist, belirli aralıklarla bireyin ilerlemesini değerlendirir ve gerekirse terapi planını günceller.
